اشباع خرید و فروش در بورس چیست؟

اشباع خرید و فروش در بورس و سایر بازارهای مالی مانند فارکس رخ می‌دهد. به همین علت هم فعالان حرفه‌ای بازار و تمام افرادی که از روش سرمایه گذاری مستقیم استفاده می‌کنند، بهتر است با این مفاهیم آشنایی داشته باشند. آگاهی داشتن در رابطه با مفاهیمی مانند اشباع خرید یا فروش به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا تصمیم‌های بهتر و آگاهانه‌تری بگیرند. در همین راستا تصمیم داریم در این مقاله به پرسش اشباع خرید و فروش در بورس چیست، پاسخ دهیم. همراه ما باشید.

ویدئو معرفی اشباع خرید و فروش

اشباع خرید (Overbought) چیست؟

اشباع خرید یا Overbought زمانی رخ می‌دهد که یک دارایی بیشتر از ارزش واقعی خود معامله شود. به عبارت بهتر، این شرایط زمانی ایجاد می‌شود که یک دارایی روندی صعودی داشته باشد و با هیچ اصلاح قیمتی مواجه نشود. بنابر نظر تحلیل‌گران، سهمی که دچار اشباع خرید باشد بدون در نظر گرفتن شرایط بنیادی و تکنیکالی افزایش قیمت پیدا می‌کند و به همین علت ممکن است در هر زمانی با ریزش ناگهانی قیمت مواجه شود. برای تشخیص اشباع خرید از دو روش بنیادی (نسبت قیمت به درآمد (P/E)) و تکنیکالی (اندیکاتورهایی مانند شاخص قدرت نسبی (RSI) و باند بولینگر) استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که محاسبه ارزش واقعی یک دارایی عملی پیچیده است که باید توسط افراد حرفه‌ای و مجرب انجام شود. پیچیدگی محاسبات ارزش واقعی سهم باعث می‌شود تا استفاده از روش P/E برای افراد مبتدی سخت به نظر برسد.

اشباع فروش (Oversold) چیست؟

اشباع فروش یا Oversold دقیقا برعکس اشباع خرید است. اشباع فروش زمانی رخ می‌دهد که یک سهم یا دارایی در بازارهای مالی با ارزشی کمتر از ارزش واقعی خود معامله شود. در این شرایط، سهام‌داران به علت اخبار غلط یا تصمیمات هیجانی در جایگاه فروشنده قرار می‌گیرند در حالی که سهم مورد نظر از لحاظ بنیادی و تکنیکالی ارزشی بیشتر از ارزش فعلی آن در بازار دارد. برای تشخیص اشباع فروش هم می‌توان از روش نسبت قیمت به درآمد (P/E) استفاده کرد. در صورتی که فرد سرمایه‌گذار دانش کافی را در زمینه محاسبه این نسبت نداشته باشد، می‌تواند از سایر اندیکاتورها مانند شاخص RSI بهره بگیرد.

تفاوت اشباع خرید و فروش چیست؟

بزرگترین تفاوت بین اشباع خرید و فروش مربوط به قیمت دارایی است. همان طور که اشاره کردیم در اشباع خرید، دارایی با قیمتی بالاتر از ارزش واقعی خود معامله می‌شود؛ در حالی که در اشباع فروش، معامله نماد مورد نظر با قیمتی پایین‌تر از ارزش واقعی آن انجام می‌گیرد. توجه به این نکته نیز ضروری است که در اشباع فروش، به دلیل ارزش ذاتی بالای سهم، انتظار می‌رود که پس از مدتی قیمت سهم روندی صعودی پیدا کند اما در اشباع خرید شرایط دقیقا برعکس است. در اشباع خرید، ارزش ذاتی پایین سهم باعث می‌شود قیمت آن روندی نزولی پیدا کند.

روش تشخیص اشباع خرید و فروش با استفاده از تحلیل بنیادی

برای شناسایی اشباع خرید و فروش، می‌توان از نسبت قیمت به درآمد (P/E) استفاده کرد. در حالت کلی این نسبت به عنوان استانداردی برای سنجش ارزنده بودن سهام به کار می‌رود. تحلیل‌گران بنیادی یا فاندامنتال برای تعیین قیمت هر سهم به نتایج گزارش‌ها یا برآورد درآمد شرکت مربوطه استناد می‌کنند. در صورتی که نسبت قیمت به درآمد سهم، بالاتر از صنعت یا شاخص آن باشد، تحلیل‌گران ارزش سهم را بیش از حد می‌دانند. بیش از حد بودن ارزش یک سهم به معنای ایجاد اشباع خرید است. در این شرایط افراد حرفه‌ای از خرید سهم مورد نظر خودداری می‌کنند.

روش شناسایی اشباع خرید و فروش با استفاده از تحلیل تکنیکال

تحلیل‌گران تکنیکال از ابزارها و اندیکاتورهای زیادی برای بررسی وضعیت بازار و نمادها استفاده می‌کنند. این دسته از تحلیل‌گران می‌توانند برای تشخیص اشباع خرید یا فروش از اندیکاتورهایی مانند اندیکاتور RSI یا باند بولینگر بهره بگیرند. در ادامه به معرفی این دو اندیکاتور و روش استفاده از آن‌ها خواهیم پرداخت.

۱- روش تشخیص اشباع خرید و فروش با استفاده از اندیکاتور RSI

تقریبا تمام افرادی که به صورت مستقیم در بازارهای مالی فعالیت می‌کنند با اندیکاتور RSI آشنایی دارند. با استفاده از اندیکاتور RSI قدرت یا ضعف روند قیمت شناسایی می‌شود. همچنین این اندیکاتور قدرت خریداران و فروشندگان بازار را در مقایسه با یکدیگر نشان می‌دهد. به همین علت می‌توان از آن برای تشخیص اشباع خرید یا فروش استفاده کرد. نمودار این اندیکاتور بین دو نقطه صفر و صد نوسان می‌کند. در اندیکاتورRSI  دو سطح ۳۰ و ۷۰ از اهمیت بالایی برخوردار هستند. در صورتی که نمودار بالاتر از ۷۰ باشد به معنای اشباع خرید و در صورتی که پایین‌تر از ۳۰ باشد به معنای اشباع فروش است.

۲- روش تشخیص اشباع خرید و فروش با استفاده از اندیکاتور باند بولینگر

اندیکاتور باند بولینگر یکی از مهم‌ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال است که برای شناسایی سقف و کف قیمت دارایی استفاده می‌شود. اندیکاتور باند بولینگر سه خط مجزا دارد که به ترتیب باند بالایی (Upper band)، باند وسط (Middle band) و باند پایینی (Lower band) نام دارند. برخی از تحلیل‌گران تکنیکال برای شناسایی نواحی اشباع خرید یا فروش از باند بولینگر استفاده می‌کنند. در این حالت، اگر قیمت نماد به باند بالایی بولینگر برسد، اشباع خرید ایجاد شده است. این در حالی است که اگر قیمت نماد به باند پایینی بولینگر برسد با اشباع فروش مواجه شده‌ایم.

کلام آخر

در این مقاله تلاش کردیم به پرسش اشباع خرید و فروش در بورس چیست، پاسخ دهیم. همچنین عنوان کردیم که اشباع خرید یا Overbought زمانی رخ می‌دهد که یک دارایی بیشتر از ارزش واقعی خود معامله شود. اشباع فروش یا Oversold هم زمانی رخ می‌دهد که یک سهم یا دارایی در بازارهای مالی با ارزشی کمتر از ارزش واقعی خود معامله شود. برای تشخیص اشباع فروش یا خرید می‌توان از روش‌هایی مانند اندیکاتور RSI، باند بولینگر یا نسبت قیمت به درآمد (P/E) استفاده کرد. تحلیل‌گران با توجه به زمینه تخصصی خود یکی از این روش‌ها را انتخاب و از آن برای بررسی شرایط بازار استفاده می‌کنند. امیدواریم مطالب گفته شده در این مقاله مورد توجه شما قرار گرفته باشند. نظرات و پیشنهادهای خود را در این زمینه از طریق بخش ارسال دیدگاه با ما و سایر خوانندگان این مطلب به اشتراک بگذارید.

مطالب مرتبط

بازار سرمایه یا بازارهای مالی چیست؟ روش های معامله در بازار بورس اوراق بهادار صف خرید و صف فروش در تابلوی معاملاتی بورس اوراق بهادار به چه معنا است؟