صف خرید و صف فروش در تابلوی معاملاتی بورس اوراق بهادار به چه معنا است؟

این مطلب به شرح مختصر و ساده صف خرید و صف فروش در تابلوی معاملاتی بورس اوراق بهادار تهران می‌پردازد.
عرضه (فروشنده) و تقاضا(خریدار)، طرفین اصلی برای انجام معامله بر سر یک کالا یا خدمت به شمار می آیند. در فرآیند معامله در بازار بورس اوراق بهادار نیز همانند سایر بازارها، طرف عرضه همان فروشندگان هستند که تمایل دارند سهام خود را بفروش برسانند و طرف تقاضا نیز خریداران یک سهم هستند که تمایل دارند آن سهم را بخرند.

سایت شرکت مدیریت فناوری بورس اوراق بهادار تهران است و این امکان را به سرمایه‌گذاران می‌دهد تا تمامی اطلاعات لازم در خصوص یک سهم را از آن استخراج نمایند.

تصویر شماره ۱: سایت شرکت مدیریت فناوری بورس اوراق بهادار تهران

در این سایت با کلیک بر روی دیده‌بان بازار و یا علامت ذره‌بین، می توان سهم مورد نظر را برای خرید یا فروش انتخاب کرد و اطلاعات آن را بررسی نمود.

تصویر شماره ۲: دیدبان بازار در سایت مدیریت فناوری اطلاعات سازمان بورس اوراق بهادار

تصویر شماره ۳: جستجوی نماد در سایت مدیریت فناوری اطلاعات سازمان بورس اوراق بهادار

مطابق شکل زیر در صفحه مربوط به هر سهم، جدولی متشکل از چهار سطر و شش ستون قابل مشاهده است که به آن تابلو معاملات گفته می شود. در سمت چپ جدول که عنوان آن به رنگ قرمز است، سه قیمت اول فروش (عرضه) قابل مشاهده است، این سه قیمت پایین‌ترین قیمت‌های ارائه شده از طرف عرضه‌کنندگان (فروشندگان) آن سهم محسوب می شود. سرخط فروش نیز کمترین قیمت ارائه شده برای فروش سهم مورد نظر است که در سطر اول سمت چپ تابلوی معاملات نمایش داده می‌شود.

تصویر شماره ۴: بخش فروشندگان (عرضه‌کنندگان) تابلوی معاملات در شرایط عادی بازار بورس اوراق بهادار

همانند آنچه درباره بخش فروش تابلوی معاملات توضیح داده شد، در بخش خرید نیز قابل مشاهده است، به این ترتیب که در سمت راست تابلوی معاملات که سطر عنوان آن به رنگ بنفش نمایش داده می‌شود، سه قیمت اول خرید (تقاضا) قابل مشاهده است، این سه قیمت بالاترین قیمت‌های ارائه شده از جانب خریداران آن سهم محسوب می شوند. سرخط خرید نیز بیشترین قیمت ارائه شده است که در سطر اول سمت راست تابلوی معاملات می‌نشیند.

تصویر شماره ۵: بخش خریداران (تقاضا کنندگان) تابلوی معاملات در شرایط عادی در بازار بورس اوراق بهادار

در شرایط عادی و در زمان فعالیت بازار (۹ الی ۱۲:۳۰)، همواره تعدادی خریدار و تعدادی فروشنده درحال داد و ستد و انجام معامله هستند که اطلاعات (تعداد و حجم) مربوط به ۳ قیمت نخست هر بخش (خرید و فروش) در تابلو معاملات قابل مشاهده است. (برای مطالعه بیشتر در رابطه با خرید و فروش سهم، می‌توانید به مقاله آموزش خرید و فروش آنلاین سهام در بورس مراجعه نمایید.)
اما گاهی ممکن است معاملات یک سهام از شرایط عادی خارج شود، مثلاً عرضه کنندگانی باشند و خریدارانی وجود نداشته باشد یا بالعکس٫

زمانی ممکن است به دلایل مختلف سهام یک شرکت ارزنده تر شود و تقاضا برای یک سهم بالا برود، در این هنگام عرضه کنندگان به منظور افزایش قیمت آن سهم، از فروش خودداری می‌نمایند و صفی از خریداران تشکیل می‌شود بدون آنکه فروشنده ای حاضر به فروش شود. در این هنگام با مراجعه به صفحه مربوط به آن سهم در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس اوراق بهادار تهران مشاهده می‌شود که فقط بخش خریداران تابلو معاملات به رنگ سیاه (فعال) است و اطلاعات مربوط به فروش آن سهم به رنگ خاکستری (غیرفعال) است. چنین حالتی را صف خرید آن سهم گویند.

به زبان ساده تر وقتی اخبار و اطلاعات مثبت در مورد یک سهم در بازار منتشر شود، آن سهم با اقبال خریداران مواجه شده و به علت ارزش سهم و پیش‌بینی افزایش قیمت آن در روزهای آتی، تعداد بیشتری از افراد، علاقه‌مند به خرید آن سهم می‌شوند. در این مرحله فروشندگان نیز به دلیل آنکه قیمت سهم مذکور افزایش بیشتری پیدا کند، از فروش آن خودداری می‌نمایند. تشکیل صف خرید برای یک سهم در تصویر زیر مشخص شده است.

تصویر شماره ۶: تشکیل صف خرید برای یک سهم

از دیگر سو و در شرایطی متفاوت ممکن است عکس موارد ذکر شده رخ دهد، به این معنی که به دلایل مختلف نظیر انتشار اخبار منفی، تعدیل منفی یا زیانده بودن یک شرکت، عرضه سهام آن شرکت با افزایش مواجه شود. در این صورت متقاضیان خرید آن سهم برای کاهش قیمت بیشتر، از خرید خودداری می‌نمایند. در این شرایط در طرف عرضه صفی از فروشندگان ایجاد می‌شود و در طرف تقاضا، خریداری تمایل ندارد تا آن سهم را خریداری کند. در چنین زمانی با مراجعه به صفحه مربوط به سهم مذکور در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران مشاهده می‌شود که فقط بخش عرضه (فروشندگان) تابلو معاملات به رنگ سیاه و فعال است و اطلاعات مربوط به خرید آن سهم به رنگ خاکستری و غیرفعال است. چنین حالتی را صف فروش برای سهم مورد نظر گویند.

تصویر شماره ۷: تشکیل صف فروش برای یک سهم

لازم به ذکر است که صف خرید و صف فروش همیشگی نیست، فقط گاهی بنا به دلایلی ممکن است برای سهم یا سهامی این صفوف تشکیل شود.
نکته دیگر آنکه وقتی سهمی صف فروش یا صف خرید دارد، در زمان ارسال سفارش فروش یا خرید، استفاده از حجم نمایشی، به هیچ وجه توصیه نمی‌شود، زیرا در این حالت سفارش خرید/فروش به اندازه حجم نمایشی مشخص شده انجام می شود و مابقی سفارش به انتهای صف می‌رود. برای آشنایی به مطلب مربوط به حجم نمایشی مراجعه شود.

شرکت کارگزاری آگاه به عنوان کارگزار رتبه الف در ارائه خدمات بورس اوراق بهادار، بورس کالا و انرژی فعال است. این کارگزاری در زمینه معاملات بورس اوراق بهادار کلیه خدمات مورد نیاز سرمایه‌گذاران شامل دریافت کد سهامداری و کد معاملات برخط، خرید و فروش حضوری، اینترنتی و آنلاین را ارائه می‌دهد. کارگزاری آگاه با طراحی سامانه معاملات برخط آسا توانسته گامی مثبت درجهت رفع نیازهای سرمایه‌گذاران بردارد.

مطالب مرتبط

بازار سرمایه یا بازارهای مالی چیست؟ معاملات برخط (آنلاین) در بورس اوراق بهادار چیست؟ روش های معامله در بازار بورس اوراق بهادار