ارزش تضمین یا وجه تضمین چیست؟
- تاریخ درج ۱۶ تیر ۱۳۹۹
- تاریخ ویرایش ۱۶ بهمن ۱۴۰۲
- ۵۰ نظر
- ۸۹۰۹ مشاهده
دریافت اعتبار معاملاتی یکی از امکاناتی است که توسط کارگزاری‌ها به فعالان بورسی ارائه می‌شود. با استفاده از این ویژگی می‌توانید با مبلغی بیشتر از سرمایه خود در معاملات بازار بورس شرکت و سود بیشتری کسب کنید. به عبارت بهتر می‌توانید حتی بدون داشتن نقدینگی کافی، در سهام مورد نظرتان سرمایه‌گذاری کنید. یکی از شروط مهم برای دریافت اعتبار معاملاتی، داشتن ارزش تضمین کافی است. به همین علت، در ادامه به بررسی کامل مسئله ارزش تضمین یا وجه تضمین می‌پردازیم.
ارزش تضمین چیست؟
فرض کنید که تصمیم دارید برای دریافت وام بانکی اقدام کنید. در این حالت، بانک برای ارزیابی میزان اعتباری که به حساب شما تعلق می‌گیرد، از معدل حساب بانکی استفاده می‌کند. ارزش تضمین هم عملکردی مشابه معدل حساب بانکی دارد و به کارگزاری نشان می‌دهد که قدرت دریافت اعتبار هر معامله‌گر چقدر است. در حقیقت، میزان و مبلغ اعتباری که به هر معامله‌گر تعلق می‌گیرد، به تناسب ارزش تضمینی که دارد مشخص می‌شود. با خرید سهم‌های مختلف و بزرگتر شدن سبد سرمایه‌گذاری، ارزش تضمین افزایش پیدا می‌کند. درصد ارزش تضمین متغیر است و مقدار دقیق آن، توسط سازمان بورس تعیین می‌شود.
نکته: خرید بعضی از دارایی‌ها مانند گواهی سپرده طلا، گواهی زعفران و گواهی سپرده کالا، به ارزش تضمین شما اضافه نمی‌کند.
اعتبار معاملاتی چیست؟
همان طور که اشاره کردیم، اعتبار معاملاتی یک گزینه جذاب برای سرمایه‌گذاران بورس محسوب می‌شود. اعتبار معاملاتی، مبلغی است که هر کارگزاری در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهد. این اعتبار به عنوان یک اهرم سرمایه‌گذاری عمل می‌کند و به معامله‌گران اجازه می‌دهد با مبلغی بیشتر از سرمایه خود به معامله در بازار بورس بپردازند. لازم به ذکر است این اعتبار به صورت موقت در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد و باید در سررسید مشخص تسویه شود. اعتبار معاملاتی به خصوص برای آن دسته از معامله‌گرانی که دانش بالایی از بازار بورس دارند اما نقدینگی کافی در اختیار ندارند، کاربرد دارد؛ چرا که می‌توانند با دریافت اعتبار معاملاتی و بدون پرداخت هیچ مبلغی، در معامله مدنظرشان شرکت و سود کسب کنند.
بیشتر بخوانید: بورس چیست
نحوه دریافت اعتبار معاملاتی از کارگزاری آگاه
برای داشتن هر گونه فعالیتی در بازار سرمایه، باید از طریق کارگزاری‌ها اقدام کنید. در نتیجه اولین قدم برای دریافت اعتبار معاملاتی، دریافت کد معاملاتی از یک کارگزاری معتبر است. قبل از این مرحله، می‌توانید جزئیات طرح‌های اعتباری را مطالعه کنید و از کارگزاری کد بگیرید که بهترین امکانات را در اختیارتان می‌گذارد. شرایط و نحوه دریافت اعتبار معاملاتی از هر کارگزاری با دیگری متفاوت است.
مرحله بعدی، امضای قرارداد خرید اعتباری است که در آگاه به دو روش زیر انجام می‌شود:
- امضای حضوری قرارداد: در صورتی که کد بورسی خود را در سال‌های گذشته دریافت کرده اما قرارداد خرید اعتباری را امضا نکرده‌اید، باید برای امضای این قرارداد به یکی از شعب کارگزاری مراجعه کنید.
- امضای اینترنتی قرارداد: در صورتی که در زمان دریافت کد بورسی خود، قرارداد خرید اعتباری را به صورت اینترنتی امضا کرده باشید؛ نیازی به مراجعه حضوری به شعب آگاه نخواهید داشت. در این حالت، تمدید قرارداد هم به صورت اینترنتی انجام می‌شود.
پس از طی کردن این مراحل می‌توانید برای دریافت اعتبار معاملاتی اقدام کنید. اعتبار معاملاتی در کارگزاری آگاه در دو قالب بسته‌های اعتباری و وام قرض‌الحسنه به مشتریان ارائه می‌شود. برای دریافت هر دو نوع اعتبار معاملاتی کارگزاری آگاه باید به حساب کاربری خود در بآشگاه مشتریان مراجعه کنید. به این نکته توجه کنید که در کارگزاری آگاه، دریافت وام قرض‌الحسنه مشروط به داشتن رسوب معاملاتی و دریافت بسته‌های اعتباری هم وابسته به داشتن ریال بآشگاه است.
ارزش تضمین پرتفوی چگونه محاسبه می‌شود؟
همان طور که اشاره کردیم، مقدار دقیق ارزش تضمین برای هر سهم توسط سازمان بورس و اوراق بهادار مشخص می‌شود. بنابراین نمی‌توان فرمول مشخصی برای محاسبه آن ارائه داد اما سهام‌داران می‌توانند میزان ارزش تضمین هر سهم را از طریق سامانه معاملاتی خود مشاهده کنند. در صورتی که مشتری کارگزاری آگاه هستید، برای مشاهده میزان ارزش تضمین تعلق‌گرفته به سبد سرمایه‌گذاری خود، به سامانه معاملاتی آساتریدر آگاه مراجعه کنید. در مرحله بعد، وارد بخش «سبد سهام» شوید و سپس طبق تصویر زیر، «ارزش تضمین» را به سایر گزینه‌ها اضافه کنید.
ارزش تضمین چه شرایطی را برای پرتفو ایجاد می‌کند؟
سازمان بورس و اوراق بهادار (در پایان هر روز معاملاتی) با توجه به سبد سرمایه‌گذاری هر فرد و نوع دارایی‌هایی که در پرتفوی او قرار دارد، میزان ارزش تضمین فرد را محاسبه می‌کند. سپس کارگزاری‌ها با توجه به ارزش تضمین سرمایه‌گذاران و اعتبار آن‌ها نزد کارگزاری، میزان مشخصی از اعتبار معاملاتی را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهند.
نکته: در صورتی که اعتبار معاملاتی خود را دریافت اما آن را در موعد مقرر تسویه نکنید، کارگزاری می‌تواند معادل اعتبار دریافتی را از ارزش تضمین شما برداشت کند.
نکته: دریافت وجه از سامانه معاملاتی برای افرادی که اعتبار معاملاتی دریافت کرده‌اند با سایر معامله‌گران تفاوت دارد. برای درک این تفاوت، به مثال زیر دقت کنید:
اگر شما اعتباری معادل ۵ میلیون تومان دریافت کرده باشید و پیش از سررسید پرداخت آن، تصمیم بگیرید معادل ۱ میلیون تومان از سبد سرمایه‌گذاری خود را فروخته و معادل ریالی آن را برداشت کنید؛ باید ۶ میلیون تومان سهام بفروشید.
وجه تضمین اختیار معامله چیست؟
بسیاری از معامله‌گران به اشتباه تصور می‌کنند که وجه تضمین مربوط به اعتبار معاملاتی با وجه تضمین اختیار معامله یکسان یا مشابه است. باید بدانید که این دو وجه تضمین کاملا متفاوت هستند. وجه تضمین اختیار معامله توسط معامله‌گر به حساب او در کارگزاری واریز می‌شود اما وجه تضمین مورد بحث در این مطلب، با توجه به پرتفوی سرمایه‌گذار، ارزش‌گذاری می‌شود. در صورت تمایل برای کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه، به مقاله وجه تضمین آپشن مراجعه کنید.
سخن آخر
دریافت اعتبار معاملاتی یکی از ویژگی‌های مورد علاقه سرمایه‌گذاران حرفه‌ای است چرا که با کمک این ویژگی می‌توانند با مبلغی بیشتر از منابع مالی خود، سرمایه‌گذاری و سودی قابل توجه کسب کنند. داشتن ارزش تضمین یکی از الزامات دریافت اعتبار معاملاتی است. به عبارت بهتر، هیچ معامله‌گری بدون داشتن ارزش تضمین کافی نمی‌تواند اعتبار دریافت کند. ارزش تضمین هر فرد با توجه به دارایی‌های موجود در پرتفوی او و توسط سازمان بورس و اوراق بهادار تعیین می‌شود.
سوالات متداول
۱- ارزش تضمین چیست؟
ارزش تضمین، معیاری است برای ارزیابی مبلغ اعتبار معاملاتی که می‌تواند به هر سرمایه‌گذار تعلق بگیرد. در واقع کارگزاری در زمان تخصیص اعتبار، بخشی از سبد سهام سرمایه‌گذار را به عنوان ضمانت بازپرداخت در نظر می‌گیرد. اگر مشتری در موعد سررسید اعتبار را تسویه نکند، کارگزاری می‌تواند طلب خود را از ارزش تضمین برداشت کند.
۲- ارزش تضمین پرتفوی چگونه محاسبه می‌شود؟
سازمان بورس و اوراق بهادار ارزش تضمین را به کارگزاری‌ها ابلاغ می‌کند. طی این ابلاغیه مشخص می‌شود که کارگزاری تا چه درصدی از سبد سهام را می‌تواند به عنوان اعتبار به مشتریان خود تخصیص دهد. البته هر کارگزاری قواعد مخصوص به خود را نیز دارد.
با سلام اگر فردی بخواهد از وام قرض الحسنه باشگاه آگاه استفاده کند و برای مثال، مبلغ ۱۰۰ میلیون تومن وام با سررسید ۳ماهه دریافت نماید؛ در آنصورت چه میزان از دارایی سبد سهام وی که تماما شامل واحدهای صندوق یاقوت آگاه بوده و ارزش روز آن، حداقل ۵۰۰ میلیون تومان است، بعنوان ارزش تضمین توسط کارگزاری بلوکه خواهد شد؟ با تشکر
با سلام دوست عزیز، در صورت دریافت وام، سهام شما فریز نمی‌گردد. در صورت کاهش ارزش تضمین میزان اعتبار موثر شما کاهش یافته و ۲۴ ساعت کاری پس از خرید سهم و افزایش ارزش تضمین مجددا به میزان اعتبار شما اضافه می‌شود.
با درود مجدد. ممنون از توضیحات شما .. ولی متاسفانه پاسخ سوال بنده را ندادید! سوال من در واقع این بود که برای دریافت وام ۱۰۰ میلیون تومانی ۳ ماهه، آیا ارزش تضمین پورتفوی تماما متشکل از واحدهای صندوق یاقوت آگاه (درآمد ثابت) به میزان ۱۳۳.۳ میلیون تومان کافی است یا ارزش تضمین بیشتری مورد نیاز است؟ ضمنا بنده پیشنهاد میکنم این امکان فراهم شود که مشتری در صورت تمایل، بتواند درخواست دهد تا وام قرض الحسنه خود را به نوعی حساب سپرده بانکی نزد کارگزاری تبدیل کرده و در پایان دوره سررسید وام، سود متناسب با دوره را دریافت نماید. مثلا اگر بنده امکان دریافت وام ۱۰۰ میلیونی با دوره ۱۲ماهه را دارم، بتوانم از سود یکساله حساب این سپرده به مبلغ صد میلیون تومان یکساله بهره مند شوم و اصل مبلغ وام هم در کارگزاری محفوظ و غیر قابل استفاده شود. با سپاس
با سلام. دوست عزیز برای دریافت وام ۳ماهه به مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان شما دقیقا به همان میزان معادل ۱۰۰ میلیون تومان ارزش تضمین نیاز خواهید داشت و تعداد ماه های وام تغییری در مقدار تضمین مورد نیاز ندارد. جهت کسب سود از وام نیز شما می توانید پس از دریافت وام قرض الحسنه، مبلغ دریافت شده را تا زمان سررسید، مجدد بر روی صندوق یاقوت سرمایه گذاری کرده و کسب سود کنید.
سلام صندوق درآمد ثابت ارزش تضمین دارن؟ یعنی میشه فقط سهم صندوق ثابت داشته باشیم و اعتبار بگیریم؟
سلام دوست عزیز، ارزش تضمین صندوق‌های درآمد ثابت ۷۲ درصد از ارزش روز دارایی شماست و امکان دریافت اعتبار براساس ارزش تضمین این صندوق‌ها را دارید.
سلام، اگر ما وجه نقد داخل پرتفو خودمون داشته باشیم میتونیم ازش به عنوان ارزش تضمین استفاده کنیم یا این که حتما پول ما باید تبدیل به سهام شده باشه . خیلی ممنون میشم اگه پاسخگو باشید
با سلام دوست عزیز، در حال حاضر برای وجه نقدی که در حساب کاربری شما موجود باشه ارزش تضمینی لحاظ نخواهد شد و تنها در صورتی که تیک محاسبه رسوب وام قرض الحسنه باشگاه مشتریان را ثبت کرده باشید برای این مبلغ قدرت دریافت وام محاسبه خواهد شد.
سلام، درصد ارزش تضمین صندوق های اهرمی مثل شتاب چند درصد هست. یعنی چند درصد از ارزش روز صندوق اهرمی بعنوان ارزش تضمین تلقی میشه؟
ضمناً من از کجا میتونم ببینم که زمان قرارداد اعتباری ام تموم شده یا نه ؟
با سلام دوست عزیز، توجه داشته باشید، ارزش تضمین بازار اول و دوم بورس و فرابورس تهران (سهم ۵۰ و حق تقدم ۴۰ درصد) پایه زرد فرابورس (سهام ۱۵، حق تقدم ۱۲ درصد) پایه نارنجی (سهام ۱۰، حق تقدم ۸ درصد) و انواع اوراق بدهی اوراق مشارکت و صکوک (تمامی بازارها ۸۰ درصد) صندوق سرمایه‌گذاری با درامد ثابت (تمامی بازارها ۷۲درصد) سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (۵۰ درصد) و صندوق های کالایی (۴۰ درصد) است. در خصوص سوال دوم لطفا جهت بررسی موضوع با همکاران ما درکارگزاری با شماره ۰۲۱۹۱۰۰۴۰۰۴ تماس حاصل نمایید.
سلام. چرا درصد ارزش تضمین رو بدون اطلاع تغییر دادین؟ واقعا منطقی نیست.