تعریف بازار و انواع آن
- ۵ مهر ۱۳۹۴
- Agah
- ۳۲ نظر
- ۷۷۳۹۳ مشاهده
بورس اوراق بهادار به عنوان بخشی از بازار سرمایه‌ای، مورد توجه خاص سرمایه‌گذاران بوده و از اهمیت بسزایی برخوردار است. لذا پیش از آنکه به ساز و کار بورس اوراق بهادار و یا فرابورس ایران و چگونگی انجام معامله با کد معاملاتی بورس یا کد معاملات برخط در این بازار پرداخته شود، نیاز است تا به اختصار بازار تعریف شده و انواع آن بررسی شود. در مطلب پیش‌رو بازار در دو دسته کلی بازار پول و بازار سرمایه تعریف شده و در بازار سرمایه نیز به توضیح بازار اولیه و ثانویه پرداخته میشود.
بازار:
در علم اقتصاد تعاریف متعددی برای بازار ارائه شده است.
در تعاریف اولیه، بازار به یک مکان فیزیکى اطلاق می شد که خریداران و فروشندگان براى مبادله کالا و خدمات درآن دور هم جمع مى‌شدند.
اما در تعاریف بعدی چنین بیان شد که بازار نباید لزوماً وجود فیزیکی داشته باشد و فضای مشخصی را در بر گرفته باشد، در حقیقت بازار شامل تمام خریداران و فروشندگانى است که در حال دادوستد کالاها یا خدمات خاصى هستند. برای مثال بازار معاملات سهام در سطح جهانی، بازاری است که عملیات خرید و فروش در آن از طریق شبکه های مخابراتی بین المللی صورت می پذیرد و مکان معینی ندارد. در حقیقت بازار یک مکانیزم است این امکان را به خریداران و فروشندگان می دهد تا به معامله دارایی های خود بپردازند. این دارایی ممکن است فیزیکی (مانند املاک) یا مالی (مانند اوراق بهادار) باشد.
بر اساس تعریف دومنیک سالواتوره بازار مکان و یا موقعیتی است که در آن خریداران و فروشندگان، کالا، خدمات و منابع را خرید و فروش می‌کنند. برای هر کالا، خدمت یا منبع که قابلیت معامله داشته باشد، بازاری وجود دارد. در تعریف سالواتوره هم مشاهده میشود که بازار می‌تواند یک محل مادی و فیزیکی باشد یا آنکه موقعیتی برای انجام معامله باشد.
انواع بازار:
در یک نگاه کلی و از نقطه نظر نوع دارایی ها، بازارها به دو نوع بازار دارایی های فیزیکی (واقعی) و بازار دارایی های مالی تقسیم میشود:
بازار داراییهای فیزیکی، بازاری است که در آن خریداران و فروشندگان به معامله دارایی هایی که ماهیت واقعی و فیزیکی دارند (مانند اتومبیل، املاک و مستغلات، و وسایل منزل) مبادرت می ورزند.
بازار داراییهای مالی به بازاری اطلاق می شود که در آن افراد اعم از حقیقی و حقوقی، می توانند در آن به معامله اوراق ضمانت مالی، کالا و دیگر دارایی های مثلی (عوض دار) با هزینه مبادلاتی پایین بپردازند. قیمت‌های این بازار تابع عرضه و تقاضا است. اوراق ضمانت شامل سهام، اوراق قرضه و برخی کالاها (شامل فلزات گرانبها یا محصولات کشاورزی) می‌شوند.
بازار ممکن است از نظر سررسید تعهدات مالی، نوع ساختار یا برحسب دارایی طبقه بندی شود.
بازارهای مالی از نظر سررسید تعهدات مالی، به دو گروه عمده بازار پول و بازار سرمایه تقسیم می شود:
بازار پول (Money market):
بازار پول بازاری است برای داد و ستد پول و دیگر داراییهای مالی جانشین نزدیک پول (که سررسید کمتر از یکسال دارند) است. به بیان دیگر بازار پول، بازار ابزارهای مالی کوتاه‌مدت با سه ویژگی مهم زیر است:
- نقدشوندگی بالا
- کم بودن ریسک عدم پرداخت
- ارزش اسمی زیاد
ابزارهای بازار پول شامل اسناد خزانه (اوراق بهادار کوتاه مدت با سه ماه، شش ماه یا یکسال)، پذیرش بانکی (دستور پرداخت مبلغی معین در تاریخی مشخص)، گواهی سپرده (جوانترین و مهمترین)، اوراق تجاری (نوعی اوراق قرضه کوتاه مدت با سررسید ۲۷۰ روز یا کمتر)، قرادادهای بازخرید و دلار اروپایی است. از مهمترین نهادهای این بازار می‌توان به بانک مرکزی، واسطه‌های مالی بانکی مانند بانک‌های تجاری و مؤسسات اعتباری غیربانکی، شرکت‌های تجاری، دولت و مؤسسات دولتی، صندوق‌های سرمایه گذاری، کارگزاری‌ها و معامله‌گران و در نهایت سرمایه‌گذاران اشاره نمود.
بازار سرمایه (Capital market):
بازار سرمایه، به بازارهای مالی جهت خرید و فروش ابزارهای مالی نظیر اوراق قرضه یا اوراق بهادار، با سررسید بیشتر از یک سال و داراییهای بدون سررسید، اطلاق میشود. بازار سرمایه بزرگ‌تر از بازار پولی است و اهمیت بسزایی در جمع آوری و تامین منابع لازم جهت سرمایه‌گذاری واحدهای مختلف تولیدی دارد. بازار سرمایه از نظر مرحله عرضه اوراق بهادار، خود به دو دسته بازار اولیه (بازار دست اول) و بازار ثانویه (بازار دست دوم) تقسیم میشود.
بازار اولیه:
بازار اولیه بازاری است که در آن سهام یک شرکت یا واحد اقتصادی برای اولین بار در آن عرضه و منتشر میشود. عایدی حاصل از عرضه این سهام منبعی در تامین مالی آن شرکت یا موسسه خواهد بود. از آنجا که در بازار اولیه، سهام برای بار نخست به خریداران و متقاضیان عرضه میشود، فروشنده اوراق بهادار در حقیقت همان ناشر اوراق بهادار خواهد بود.
بازار ثانویه:
با اتمام عرضه اولیه۱ یک سهم در بازار اولیه، برای ادامه معاملات آن سهم بازار دیگری وجود خواهد داشت به نام بازار ثانویه؛ بنابراین بازار دست دوم (ثانویه) به منظور ایجاد امکان دادو ستد اوراق منتشره در بازار اولیه و افزایش قابلیت نقدشوندگی آن، تشکیل شده است. در این بازار است که طرفین معامله این امکان را پیدا می‌کنند که علاوه بر تجدید نظر در اوراق خریداری شده، با خرید و فروش دوباره یا چندباره، تعداد آن را افزایش و یا کاهش دهند و یا اوراق دیگری در سهم دیگری تهیه نمایند. دفعات انجام معامه در بازار ثانویه محدودیتی ندارد، این ویژگی بازار ثانویه است که موجب میشود تا نقدشوندگی ابزارهای مالی با جابجا شدن مالکیت آنها، قدرت بیشتری پیدا کند.
بازار ثانویه بر اساس اینکه چه نوع سهمی در چه محلی مبادله میشود، به چهار بازار تقسیم می‌گردد:
بازار اول: مربوط به معاملات سهام شرکت‌های بورسی که در بورس انجام میشود.
بازار دوم: مربوط به معاملات سهام شرکت‌های غیر بورسی که در فرابورس انجام میشود.
بازار سوم: مربوط به معاملات سهام شرکت‌های بورسی که در فرابورس انجام میشود.
بازار چهارم: بازاری بدون کارگزار و معامله‌گر و مربوط به معاملات خصوصی است که توسط شبکه‌های الکترونیکی و بین سرمایه‌گذاران نهادی و عادی صورت میگیرد. نهادها به منظور پرهیز از پرداخت هزینه‌های مربوط به کارگزاری، عموماً معاملات عمده و بلوک خود را در بازار چهارم انجام می‌دهند.
بازار مالی بر اساس نوع دارایی
بازارهای مالی به لحاظ نوع دارایی به سه بخش تقسیم می شود:
بـازار سـهام: در ایـن بـازار، سـهام شـرکت های سهامی پذیرفته شده در بورس مورد معامله قرار می گیرد.
بازار اوراق بدهی: این بازار برای دادوستد ابزارهای با درآمد ثابت (اوراق قرضه) در نظر گرفته شده است.
بازار ابزارهـای مشـتقه: بـازاری که در آن ابزارهـای مشتقه که مبتنـی بـر دارایـی هـای مـالی یـا فیزیکی هستند، مورد معامله قرار می گیرند. مانند اختیار معامله و قرارداد آتی
برای ثبت نام در دوره مبانی سرمایه گذاری موفق در بورس کلیک نمایید:
۱- به اولین انتشار اوراق بهادار سهام یک بنگاه اقتصادی، اصطلاحاً عرضه اولیه آن سهم گفته میشود. این عرضه برای سرمایه‌گذاران جذاب و ارزشمند است.
| شرکت کارگزاری آگاه به عنوان کارگزار رتبه الف در ارائه خدمات بورس اوراق بهادار، بورس کالا و انرژی فعال است. این کارگزاری در زمینه معاملات بورس اوراق بهادار کلیه خدمات مورد نیاز سرمایه‌گذاران شامل دریافت کد سهامداری و کد معاملات برخط، خرید و فروش حضوری، اینترنتی و آنلاین را ارائه می‌دهد. کارگزاری آگاه با طراحی سامانه معاملات برخط آسا توانسته گامی مثبت درجهت رفع نیازهای سرمایه‌گذاران بردارد. با مراحل دریافت کدسهامداری و معاملات برخط، فرآیند خرید و فروش حضوری، خرید و فروش اینترنتی، خرید و فروش برخط در کارگزاری آگاه، آشنا شوید. برای پاسخ به سوالاتی که تاکنون بی پاسخ مانده است، به سوالات متداول رجوع شود. خانواده آگاه در شعب کارگزاری آگاه آماده ارائه خدمات به متقاضیان محترم خواهد بود. |
اگر امکان داره مطالبی هم راجب صورتهای مالی و حتی نحوه های محاسبه قیمت سهام بگذارید .با تشکر از خدمات ارزندتون
سلام
سپاس از همراهی و پیشنهاد شما
در اولین فرصت مطلب جامعی با عناوین مورد نظر شما در بلاگ قرار خواهد گرفت.
سلام علت لرزش نوار نرم افزارآسا درموقع باز کردن چیست؟
سلام
منظور شما نرم افزار تحت ویندوز آسا است؟
به نظر میرسد لرزشی وجود ندارد.
ممنون . استفاده کردیم
با درود و سپاس از مطالب مفید شما ..
عالی
متولی صندوق چه ربطی به مطالب این صفحه داره؟
با سلام
ضمن عذرخواهی خدمتتون عرض می کنیم که لینک سوال به اشتباه درج شده ولی بلافاصله در بخش پیام های عمومی، پیامی ارسال شد که لینک اصلاح شده در اون اعلام شد. برای پاسخ به سوال مسابقه می تونید به لینک صندوق‌های سرمایه‌گذاری: راهنمای کامل مراجعه کنید.
با سلام لطفا بفرمایید در استان زنجان شعبه دارید؟
سلام دوست گرامی
بله، در زنجان هم شعبه داریم. شماره تلفن و آدرس شعب کارگزاری آگاه در تهران و سایر شهرها در بلاگ قرار داده شده.
آدرس شعبه زنجان: خیابان سعدی شمالی- نبش کوچه شهید ناصر حاتمی- ساختمان دیاموند- طبقه دوم- واحد ۶- شماره تلفن: ۳۳۵۶۹۱۹۸
با سلام
بازار پایه فرابورس چیست؟
سلام
بازار پایه یکی از بازار های معاملاتی است که خیلی از قوانین معاملاتی بورس در آن رعایت نمی‌شود و شرکت‌های این بازار از شفافیت پایین‌تری برخوردار هستند و به مراتب دارای ریسک بالاتری هم هستند. در ضمن برای خرید این اوراق از سامانه معاملاتی آنلاین نمی‌توان اقدام کرد.
خیلی مید و کامل بود
با تشکر
با سلام مطالب مفیدی برای بالا بردن سطح آگاهی ارائه میکنید.متشکرم.
با سلام
اگر این امکان فراهم شود که مطالب به صورت pdf هم در سایت قرار داده شود بسیار عالی خواهد شد . سپاسگزارم
مطالب کامل و جامعی بود استفاده کردم.
سلام
کامل خوندمش.عالی
سلام
خیلی مفید بود مطالب کاملا شیوا وروان بودند.
خیلی خوب توضیح داده ایدو مفید بود.
سلام روزبخیر
لطفا اطلاعات باشگاه را در زمینه بازار پایه آپدیت کنید چون در حال حاضر این سهام به صورت انلاین هم قابل معامله هستند...
لطفا توضیح دهید بازار پایه الف، ب و ج چه تفاوتی باهم دارند
باتشکر
سلام دوست بزرگوار
تفاوت تابلوهای «الف»، «ب» و «ج» بازار پایه به شرح زیر است:
تابلوی الف: تابلوی تشکل‌های خودانتظام و نهادهای مالی دارای مجوز از سازمان از قبیل بورس‌ها و شرکت سپرده‌گذاری مرکزی بوده که تصمیم‌گیری در خصوص پذیرش این شرکت‌ها در تابلوی مذکور بر عهده هیات پذیرش است.
تابلوی ب: در این تابلو، شرکت‌ها باید همزمان دارای شرایط زیر باشند:
در سال شمسی منتهی به دوره رسیدگی از ضریب نقدشوندگی بالای ۱۰ درصد برخوردار باشند.
در دوره مالی مورد رسیدگی، مفاد دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان را به تشخیص کمیته درج رعایت کرده باشند.
سایر شرایط به تشخیص کمیته که حسب مورد در خصوص هر شرکت تعیین و اعلام میشود.
تابلوی ج: شرکت‌هایی که فاقد شرایط مندرج در تابلوی «الف» و «ب» هستند.
ضریب نقد شوندگی: عبارت است حاصل تقسیم تعداد روزهایی از دوره مالی ناشر که طی آن معاملات سهم در بازار عادی بیش از ۱۰۰۰۰ تعداد سهام ناشر است بر تعداد روزهایی در آن دوره که نماد معاملاتی مربوطه قابل معامله بوده است.
درباره انواع بازار پایه بورس و فرابورس و الف و ب و ج و... یک مقاله کامل نیاز دارم. اینکه کدوما نوسان ۵ درصدی دارن کدوما ۱۰ درصدی
با سلام
بازار پایه ب نوسان ۱۰ درصدی دارد و بازار پایه ج بدون نوسان و در روزهای زوج معامله می‌شوند.
با سلام
لطفا آموزشی در مورد نحوه خواندن تراز های مالی قرار دهید.
با تشکر از مطالب خوب تان
با سلام و احترام خدمت شما دوست عزیز؛
باتوجه به گستردگی موضوع، انشااله در برنامه های آتی، نحوه خواندن صورت های مالی در مطلبی مجزا توضیح داده خواهد شد و در سایت قرار میگیرد
باتشکراز زحمات همه عزیزان دست اندرکار واقعا"استفاده کردیم
سلام ممنون از انتشار مطالب آموزنده و مفید که برای تازه واردان بسیار موثر هست
با سلام
ممنون از مطالب مفید و ارزنده شما
با تشکر
بازار مالی بر اساس نوع دارایی به سه بازار تقسیم میشود
بـازار سـهام:
بازار اوراق بدهی:
بازار ابزارهـای مشـتقه
سلام درتعریف بازار و انواع آن بهت بود به قوانین وتفاوتهای انها در بورس فرا بورس بازار پایه و...... اشاره می شد.
سلام به نظر شما فعالیت در کدام بازار سود بیشتری نصیب فعالان می نماید