دسته: مدیریت ریسک

همه سرمایه‌گذاران برای ورود به هر بازاری، نیاز به داشتن دانش و تخصص لازم برای حضور در آن بازار دارند؛ زیرا به‌منظور خرید و فروش سهام شرکت‌های بورسی، باید عملکرد این شرکت‌ها مورد ارزیابی قرار بگیرد و برای ارزیابی عملکرد شرکت‌ها، می‌توان از ضریب بتا بهره‌مند شد. این ضریب معیاری آماری است که سرنخی را به سرمایه‌گذاران درمورد نوسان‌پذیری می‌دهد و از طریق مقایسه بازده سهام با بازده شاخص بازار سنجیده می‌شود. میزان اهمیت ضریب بتا و تأثیر آن در اندازه‌گیری میزان سودآوری سهام‌داران، بهانه‌ای شد تا در این مطلب نگاهی به چگونگی استفاده و محاسبه ضریب بتا داشته باشیم.

در مبحث نگاهی به بازده و ریسک در سرمایه‌گذاری (۱) به معرفی عناوین بازده و ریسک پرداختیم و گفتیم که ریسک می‌تواند یک سهم و صنعت خاص و یا کل بازار را تحت تأثیر قرار دهد. به ریسکی که خارج کنترل افراد بوده و کل صنعت و یا بازار را دربرمی گیرد ریسک سیستماتیک گویند و ریسکی که مربوط به یک صنعت خاص و یا یک سهم خاص است ریسک غیر سیستماتیک گویند که به شرایط مقتضی آن صنعت و حتی تصمیمات مدیران شرکتی که مالک سهام آن هستیم معطوف است.

برای مثال سبد سهامی را در نظر بگیرید متشکل از سهم یک شرکت خودرویی، شرکت صنایع غذایی، پتروشیمی و یک شرکت دارویی. وضعیت تک‌تک این سهام و خطرات و فرصت‌هایی که برای آن‌ها وجود دارد و منجر نوسان قیمت هرکدام از آن‌ها به‌طور مجزا می‌شود ریسک غیرسیستماتیک است مثلاً انتشاری خبری مبنی بر تصمیم اشتباه مدیرعامل شرکت دارویی در تأمین مالی شرکت منجر به افزایش ریسک مالی شرکت و کاهش قیمت سهم شرکت در بازار سرمایه گشته و از طرفی انعقاد قرارداد در شرکت فولاد موجب افزایش قیمت سهم در بازار سرمایه شده است. هردوی این تغییرات و جنس ریسک آن‌ها از نوع غیرسیستماتیک است.

همواره دولت‌ها بر اساس فعالیت‌های خود مبالغی را به پیمانکاران بدهکار هستند؛ گاهی از مواقع این بدهکاری‌ها تا اندازه‌ای زیاد است که دولت توان پرداخت آن‌ها را در مدت زمان کوتاهی ندارد و برای پرداخت آن نیاز به مدت زمان بیشتری دارد؛ این موضوع باعث شده برگه بهاداری تحت عنوان اوراق خزانه اسلامی برای پرداخت بدهی‌های دولت ایجاد شود. بر اساس اسناد خزانه اسلامی، خزانه‌داری کل وزارت امور اقتصادی و دارایی، اوراق بهاداری بانام یا بی نام با بهای اسمی معین و بدون کوپن سود با سررسیدهای حداکثر تا سه سال منتشر می‌کند که در قبال بدهی‌های مسجل بخش دولتی و با توافق بستانکاران به‌صورت تنزیلی (با کسر از بهای اسمی)، اوراقی در اختیار خریداران آن قرار می‌گیرد. اینکه اسناد خزانه اسلامی چه کاربرد و ویژگی‌هایی دارد و چه افرادی می‌توانند از آن سود ببرند، بهانه‌ای شد تا در این مطلب نگاهی به اوراق خزانه اسلامی داشته باشیم.