با توجه به افزایش نرخ تورم، پس‌انداز دیگر گزینه مناسبی به شمار نمی‌آید. ارزش پول روز به روز در حال کاهش یافتن است و در چنین شرایطی، همه افراد باید به فکر روشی برای حفظ دارایی‌های خود باشند. سرمایه‌گذاری تنها راهکاری است که به وسیله آن میتوان دارایی‌ها را از گزند تورم حفظ کرد و این کار، تنها با کمک مهارتی به نام مدیریت دارایی ممکن میشود. لازم به ذکر است میزان شناخت و آگاهی افراد از این حوزه، بر بازده سرمایه‌گذاری آن‌ها اثر می‌گذارد. بنابراین، در این مقاله قصد داریم به بررسی فرایند مدیریت دارایی بپردازیم.
ویدئو بررسی مفهموم مدیریت دارایی در بورس
دارایی چیست؟
در علم حسابداری به تمام اموال و حقوقی که ارزش پولی داشته باشند، دارایی گفته میشود. به عبارت بهتر، دارایی باید امکان تبدیل شدن به پول نقد را داشته باشد. دارایی می‌تواند از نوع مشهود یا نامشهود باشد اما باید بتوان آن را با هدف تولید ارزش اقتصادی مثبت مورد استفاده قرار داد.
دارایی‌ها به دو نوع زیر تقسیم میشوند:
- دارایی‌های جاری: به آن بخش از دارایی‌های یک شخص حقیقی یا حقوقی گفته میشود که میتوان تا حداکثر یک سال آتی، آن‌ها را به پول نقد تبدیل کرد. به عنوان مثال، پس‌انداز کوتاه مدت موجود در بانک، وجه نقد، موجودی مواد و.. از جمله نمونه‌های دارایی‌های جاری هستند.
- دارایی‌های غیرجاری: به آن دسته از دارایی‌ها گفته میشود که برای تبدیل شدن به وجه نقد به بیش از یک سال زمان نیاز دارد. ابزارآلات، تجهیزات و ماشین‌آلاتی که با هدف استفاده در فعالیت‌های روزانه شرکت تهیه میشوند و سازمان تصمیم به فروش آن‌ها ندارد، نمونه‌هایی از دارایی‌های غیرجاری هستند.
منظور از مدیریت دارایی چیست؟
برای مدیریت دارایی تعاریف مختلفی ارائه شده است که در این بخش ما به بررسی دو مورد از آن‌ها می‌پردازیم:
- تعریف اول: مدیریت دارایی (Asset Management) مربوط به دارایی‌های کمی، فیزیکی، قابل اندازه‌گیری و غیرقابل اندازه‌گیری شرکت‌ها و موسسات است. مدیریت دارایی‌های کمی، معمولا برای استفاده بهینه از تجهیزات و منابع بالفعل صورت می‌گیرد. همچنین فرایند مدیریت دارایی در یک سازمان، توسط یک گروه متشکل از کارشناسان متخصص اداره میشود.
- تعریف دوم: مدیریت مالی برای دارایی‌های مالی که از نوع کمی و فیزیکی نیستند و بیشتر خدمات مالی و سرمایه‌گذاری محسوب میشوند، ارائه شده است. این بخش از مدیریت دارایی، مسئولیت برنامه‌ریزی مناسب برای مدیریت سرمایه افراد و کسب بازدهی را به عهده دارد.
در این مقاله بیشتر سعی داریم به مدیریت دارایی مالی بپردازیم. با توجه به این که عمر بازار سرمایه در ایران به حدود ۵۰ سال رسیده است، خدمات مدیریت دارایی یک خدمت نوپا با سابقه ۱۶ ساله محسوب میشود. جالب این است که در همین مدت تقریبا کوتاه نیز مدیریت دارایی به عنوان یکی از بهترین ابزارها برای سرمایه‌گذاری بهینه شناخته شده است و افراد و سازمان‌های زیادی از این خدمت به بهترین شکل ممکن بهره می‌برند.
بیشتر بخوانید: خرید صندوق های آگاه با تخفیف کارمزد ۱۰۰ درصدی
کاربرد مدیریت دارایی
اولین و مهمترین رکن در مدیریت دارایی، حفظ ارزش سرمایه است. افزایش میزان سرمایه و کسب سود از دارایی مد نظر، در مراحل بعدی قرار می‌گیرند. همان طور که اشاره کردیم با وجود تورم، حفظ ارزش پول امر دشواری است و از این رو، یکی از گزینه‌های خوب برای حفظ دارایی، سرمایه‌گذاری است. مدیریت دارایی با اولویت حفظ دارایی فرد، در گام اول فرایند سرمایه‌گذاری را شروع می‌کند و با چارچوب‌ها، تدابیر و سیاست‌های مختلف، برای افزایش آن دارایی برنامه‌ریزی می‌کند. همان طور که می‌دانید در مسیر سرمایه‌گذاری، انتخاب‌ها و فرصت‌های بسیار زیادی وجود دارد. در پروسه مدیریت دارایی سعی میشود که بهترین و با ارزش‌ترین فرصت‌های ممکن در بازار شناسایی شود و با استفاده از آن، سرمایه‌گذاری به سمت بازدهی بیشتر سوق داده میشود.
انواع روش های مدیریت دارایی
روشهای مختلفی برای مدیریت دارایی وجود دارد. هر فرد باید با توجه به میزان دانش، توانایی و شرایط خود در این حوزه برای انتخاب بهترین روش مدیریت دارایی اقدام کند. به عنوان مثال، بهترین روش مدیریت دارایی برای یک کارخانه‌دار با روش مدیریت دارایی سایر افراد تفاوت دارد. در حالت کلی مدیریت دارایی می‌تواند توسط صاحب سرمایه یا افراد متخصص انجام شود.
استفاده از تیم مدیریت دارایی برای افرادی که شرایط زیر را دارند مناسب‌تر است:
- اشخاص حقوقی (سازمان‌ها، کارخانه‌ها، موسسات و…) با منابع مالی زیاد
- اشخاص حقیقی با سرمایه قابل توجه
این دسته از افراد، سرمایه زیادی دارند که باید برای حفظ ارزش آن تصمیم‌گیری کنند. بنابراین بهتر است سرمایه خود را به دست افراد حرفه‌ای بسپارند تا احتمال هرگونه زیان و ریسکی را به حداقل برسانند.
از سوی دیگر، افراد حرفه‌ای که دانش قابل قبولی در زمینه مدیریت دارایی دارند، می‌توانند اختیار سرمایه خود را به دست بگیرند و شخصا برای اموال خود تصمیم‌گیری کنند. این امر مستلزم موارد زیر است:
- فرد به اصول مدیریت دارایی تسلط کامل داشته باشد.
- زمان کافی برای آموزش دیدن و به روزرسانی دانش خود را داشته باشد.
- بتواند زمان زیادی را صرف پیدا کردن بهترین روشهای سرمایه‌گذاری کند.
سبدگردانی چیست؟
سبدگردانی یکی از روشهای معتبر برای مدیریت دارایی است. در این روش، سرمایه افراد در اختیار کارگزاران معتبری که موفق به اخذ مجوز سبدگردانی از سازمان بورس اوراق بهادار شده‌اند قرار می‌گیرد. یعنی سرمایه افراد توسط اشخاص حقوقی (کارگزاری‌ها) مدیریت میشود. در این حالت، صاحب سرمایه اختیار سرمایه خود را برای مدت مشخصی به کارگزار واگذار می‌کند. در مقابل، کارگزار هم تلاش می‌کند بهترین تصمیم‌ها (در خصوص خرید، فروش یا نگهداری اوراق بهادار) را اخذ و از این طریق، سود مورد توافق طرفین را ایجاد کند.
مدیریت دارایی برای افراد چه مزایایی دارد؟
استفاده از روشهای مدیریت دارایی مزایای زیر را برای افراد به همراه می‌آورد:
- بهره گرفتن از دانش و تخصص افراد مجرب
- کاهش یافتن ریسک سرمایه‌گذاری
- حفظ ارزش دارایی
- افزایش سود و بازدهی سرمایه‌گذاری
- صرفه‌جویی در زمان
مدیریت دارایی در سازمان ها چه مزایایی دارد؟
هر سازمانی باید دارایی‌های خود را به بهترین نحو ممکن مدیریت کند تا به اهداف زیر دست پیدا کند:
- حفظ ارزش دارایی
- دستیابی به حداکثر سود ممکن
- ارائه بیشترین سود ممکن به سهامداران
- جلب رضایت سهامداران
- شناسایی به موقع روشهای کسب سود
- جلوگیری از زیان‌های احتمالی
این موارد همگی از جمله مزایای مدیریت دارایی برای سازمان‌ها هستند.
چه افرادی مدیریت دارایی را انجام می‌دهند؟
کارشناسان متخصص و مدیران دارایی (همان طور که قبلا گفتیم) مسئولیت بررسی بازار و کشف فرصت‌های آن را بر عهده دارند. این افراد با دید حرفه‌ای و شناختی که نسبت به بازار دارند و با تکیه بر دانش خود، می‌توانند بهتر از دیگران فرایند مدیریت سرمایه و سرمایه‌گذاری را برنامه‌ریزی کنند و در همین راستا، تحلیل و ارزیابی‌های مختص به آن سرمایه‌گذاری را انجام می‌دهند. معمولا کارشناسان در قالب شرکت‌های خاص، مسئولیت مدیریت دارایی افراد را به عهده می‌گیرند و آن را در بسترهای مختلفی مانند اوراق بهادار، سپرده‌های بانکی، سهام شرکت‌های مختلف، اوراق طلا و… سرمایه‌گذاری می‌کنند. در شرکت‌های مدیریت دارایی یک سری چارچوب‌ها و قوانینی وجود دارند که کارشناسان این حوزه با استفاده از آن‌ها، سرمایه‌گذاری‌های خود را برنامه‌ریزی می‌کنند. مدیریت دارایی بیشتر مناسب افراد و سازمان‌هایی است که بنا به هر دلیلی، زمان کافی برای مدیریت سرمایه و یادگیری فرایند سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف را ندارند. این شرکت‌ها با در نظر گرفتن عوامل مختلف تصمیم‌گیری می‌کنند؛ عواملی مانند میزان سرمایه، ریسک‌پذیری و ترجیحات سرمایهگذار و… .
با توجه به مطالبی که گفتیم، به این اصل پی می‌بریم که برای حفظ ارزش پول و سرمایه و کسب سود از آن، مدیریت دارایی و کنترل دارایی توسط متخصصان بازار به عنوان بهترین گزینه شناخته میشود. افراد می‌توانند از طریق شرکت‌های مدیریت دارایی برای سرمایه‌گذاری اقدام کنند. البته افراد و سازمان‌ها باید درنظر داشته باشند که انتخاب یک شرکت خوب هم از اهمیت بالایی برخوردار است. سرمایه‌گذاری در بورس با رویکرد مدیریت دارایی به واسطه شرکت‌های سبدگردان و صندوق‌های سرمایه‌گذاری انجام میشود.
سرمایه مورد نیاز برای مدیریت دارایی چقدر است؟
هدف اصلی شرکت‌های مدیریت دارایی به نوعی افراد و موسسات با سرمایه‌های کلان هستند و نه سرمایهگذاران خرد. با سرمایه‌های کلان میتوان بهتر عمل کرد و در بازه زمانی مشخص‌شده عملکرد بهتری نشان داد اما این به این معنی نیست که سرمایهگذاران خرد قادر به استفاده از خدمات شرکت‌های مدیریت دارایی نیستند. سازوکار شرکت‌های مدیریت دارایی به گونه‌ای است که در کنار خدمات خاص برای مشتریان ویژه، فرصت‌های دیگری را هم برای سایر افراد تدارک می‌بینند. هدف این است که افراد با سرمایه‌های کمتر نیز قادر باشند در این فرصت‌ها مشارکت کنند و در کنار حفظ سرمایه، به کسب سود بپردازند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری یکی از این فرصت‌ها از طرف شرکت‌های مدیریت دارایی محسوب میشوند. این صندوق‌ها با استفاده از سرمایه‌های جمع‌آوری شده از افراد، تاسیس میشوند و هر شخص با توجه به میزان سرمایه‌ای که وارد صندوق کرده است، در سود و زیان آن شریک خواهد بود.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری و انواع آن
صندوق‌های سرمایه‌گذاری انواع مختلفی دارند. به عنوان مثال:
- صندوق‌های درآمد ثابت: این صندوق‌ها ریسک خیلی کمی دارند و مناسب افرادی هستند که ریسک‌پذیری پایینی دارند. سود پرداختی به این صندوق‌ها از سود بانکی بیشتر اما از سود سایر صندوق‌ها کمتر است.
- صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام: این صندوق‌ها ریسک و بازدهی بالا را در کنار هم دارند. معمولا افرادی که ریسک‌پذیری بالایی دارند در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند. باید بدانید صندوق‌های بخشی هم جزو صندوق‌های سهامی محسوب میشوند، با این تفاوت که تنها روی یک صنعت خاص تمرکز دارند.
- صندوق‌های مختلط: این صندوق‌ها از نظر ریسک و بازدهی مابین دو صندوق قبلی قرار دارند.
- صندوق‌های اهرمی: این صندوق‌ها به نوعی زیرمجموعه صندوق‌های سهامی محسوب میشوند اما ریسک بالاتری دارند. صندوق‌های اهرمی به دلیل استفاده از مکانیزم اهرم مالی (در شرایط صعودی بازار) سودی بیشتر از سود صندوق‌های سهامی را در اختیار سرمایهگذاران قرار می‌دهند.
- صندوق‌های کالایی: این صندوق‌ها مبتنی بر یک دارایی پایه ارزشمند مانند طلا هستند. ریسک و بازدهی این صندوق‌ها به دارایی پایه آن‌ها بستگی دارد. به عنوان مثال، سود یا زیان صندوق‌های مبتنی بر طلا وابسته به تغییر نرخ اونس جهانی است.
- صندوق‌های املاک و مستغلات: این صندوق‌ها نوعی صندوق مشترک محسوب میشوند و بر بازار املاک تمرکز دارند. میزان ریسک و بازدهی این صندوق با ریسک و بازدهی بازار املاک تناسب دارد.
هر فرد با توجه به میزان سرمایه و ریسک‌پذیری خود می‌تواند نوع خاصی از صندوق‌ها را انتخاب کند و به این وسیله، مدیریت دارایی خود را به افراد متخصص و حرفه‌ای بسپارد. سرمایهگذاران باید در انتخاب نوع صندوق، دقت کافی را به کار ببرند و عملکرد و سوابق آن را ارزیابی کنند. فهرست صندوق‌ها و اطلاعات مربوط به آن‌ها را می‌توانید در وب سایتfipiran.com مشاهده کنید.
سخن آخر
سرمایه‌گذاری یکی از برنامه‌های جدانشدنی از زندگی هر شخص به شمار می‌آید و به همین دلیل، خدمات مدیریت دارایی از اهمیت بالایی برخوردار است. افراد و موسسات مختلف می‌توانند مدیریت و کنترل سرمایه خود را به شرکت‌های مدیریت دارایی بسپارند. خدمات مدیریت دارایی در دو شکل سرمایه‌گذاری در سبدهای اختصاصی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری ارائه میشود. در صورتی که شما دارای سرمایه کلان هستید و زمان یا علم کافی نسبت به بازارهای مالی ندارید، می‌توانید از خدمات مدیریت دارایی کارگزاری آگاه استفاده کنید. همچنین در صورت کمتر بودن میزان سرمایه نیز می‌توانید بخشی از دارایی خود را به صندوق‌های سرمایه‌گذاری آگاه اختصاص دهید.
سوالات متداول
۱- مدیریت دارایی چیست؟
مدیریت دارایی به یکی از روشهای کاربردی برای حفظ ارزش دارایی و توسعه سرمایه افراد حقیقی و حقوقی گفته میشود. با این کار ارزش دارایی افراد در برابر تورم حفظ میشود و میتوان از کم شدن ارزش سرمایه جلوگیری کرد.
۲- مدیریت دارایی برای افراد چه مزایایی دارد؟
حفظ ارزش دارایی در برابر تورم، کسب سود از دارایی و بهره گرفتن از دانش افراد حرفه‌ای، سه مورد از مهمترین مزایای مدیریت دارایی برای اشخاص حقیقی و حقوقی به شمار می‌روند.
۳- سبدگردانی چیست؟
سبدگردانها نهادهایی مالی هستند که مجوزهای لازم برای مدیریت دارایی سرمایهگذاران را اخذ کردهاند و وظیفه مدیریت دارایی افراد (خرید، فروش و نگهداری اوراق بهادار) در بازار بورس را عهدهدار میشوند. در سبدگردانی، سرمایه به نام سرمایهگذار است اما توسط سبدگردان و با هدف کسب سود مدیریت میشود.
مدیریت نه تنها در بخش مالی بلکه در زندگی تاثیر گذار است
من با توجه به شرایط خودم صندوق های با شرایط ثابت را انتخاب میکنم
بورس اوراق بهادار و بورس کالا و بورس انرژی بهترین مکان جهت سرمایه گزاری برای خود وخانواده و اتیه برای فرزندان هسس
سلام . من عضو کارگزاری آگاه هستم اما عدم اطلاع از نحوه گرداندن سهام خود و خانواده ام را نمی تونم در این کارگزاری بصورت ساده دریافت کنم حتی کد تخفیف هم دارم و اتمام آن آخر آذر ماه سال جاریست اما چه فایده هر کاری کردم نحوه درج کد را نتوانستم انجام دهم . انتظار دارم کار گزاری مسائلی همچون شناخت استفاده و گرداندن سرمایه را حتی شده کم برای مبتدیانی مانند خودم بصورت جرئی در وبلاگ بگنجاند تا حداقل بتوانم استرس پیدا نکنم . مواردی که من میخواهم بدانم عبارتند از ۱- سهام بانک دی خودم را چگونه مدیریت کنم .۲- سهام عدالت خانوادگی را چطور تبدیل به احسن نمایم . امید است بکمک کار گزاری آگاه نیازهای حداقلی را برای سهام های خانواده خود دریافت کنم . با تشکر
سلام دوست عزیز
جهت بهره مندی از خدمات مشاوره ای کارگزاری لطفا در سایت همفکران عضو شوید و یا در ساعات اداری با شماره تلفن ۰۲۱۹۱۰۰۴۰۰۴ داخلی ۷ بخش همفکران تماس حاصل فرمائید.
در خصوص سهام عدالت ; در صورتی که سهام عدالت خود را به روش مستقیم آزاد سازی نموده اید می توانید در سامانه فروش سهام عدالت آگاه از طریق کد ملی به عنوان نام کاربری و کلمه عبور دلخواه ثبت نام و دارایی های موجود در سهام عدالت خود را به فروش برسانید و در صورتی که به روش غیر مستقیم آزاد سازی نموده اید سهام شرکت های استانی به شما تعلق می گیرد که می توانید در سامانه ذینفعان یکپارچه لیست سهام های تعلق گرفته به شما را مشاهده بفرمائید و در سایت شركت مديريت فناوری بورس تهران در قسمت پیام ناظر از قابل معامله بودن نماد مطلع شوید.در صورتی که نمادی قابل معامله باشد می توانید در سامانه معاملاتی آنلاین بر روی نماد استانی خود تغییر کارگزار ناظر انجام دهید و به سبد دارایی های خود اضافه نمائید.
سرمایه گذاری تو بورس