چگونه در بازار آتی زعفران معامله کنیم و به سود برسیم؟

ایران در حال حاضر، ۹۰ درصد از زعفران جهان را تولید می کند. با توجه به هزینه های بالای تولید در کشورهای رقیب نظیر اسپانیا، فرصت بی نظیری برای این گیاه ارزشمند فراهم آمده است تا سهم خود را در بازارهای جهانی تثبیت کنند. با این حال مشکلاتی نظیر صادرات فله‌ ای، نبود بسته بندی مناسب و عدم تعامل با کشورهای مقصد سبب شده است تا زعفران ایران با نام کشورهایی مانند اسپانیا و امارات وارد بازارهای جهانی شود.

در کنار این مسائل، نوسانات قیمتی هم ریسک مضاعفی را به فعالان این حوزه تحمیل کرده است. به همین دلیل و در راستای کاهش ریسک نوسانات، بورس کالای ایران قراردادهای آتی زعفران را به عنوان یکی از مهم ترین ابزارها در تاریخ ۲ خرداد ۱۳۹۷ راه‌ اندازی کرد. 
اولین گام برای انجام معاملات آتی زعفران، اخذ کد معاملات آتی است. کسانی که کد معاملات مشتقه (آتی سکه) دارند، نیازی به کدگیری مجدد ندارند و می‌توانند با همان کد به معاملات آتی زعفران بپردازند.

دریافت کد معاملات مشتقه برای معاملات آتی زعفران

پس از دریافت کد معاملاتی، هر فرد می‌تواند با افزایش موجودی حساب عملیاتی خود به میزان لازم، به معامله بپردازد. برای این کار، کافی است وارد سامانه آنلاین (آساتریدر) شوید و با انتخاب زعفران سررسید شهریور با نماد SAFSH97 یا سررسید آبان با نماد SAFAB97 اقدام به خرید یا فروش زعفران کنید. لازم به ذکر است معاملات زعفران (همانند معاملات آتی سکه) از طریق تماس تلفنی هم قابل انجام است.

نکته ۱: حساب عملیاتی قراردادهای آتی زعفران و سکه یکسان است و حساب مجزایی برای هر یک وجود ندارد.
مانند هر بازاری، در این بازار نیز با خرید در قیمت‌های پایین و فروش در قیمت‌های بالا می‌توان سود کسب کرد. البته این بازار دوطرفه است؛ یعنی بدون داشتن هیچ زعفرانی می‌توان موقعیت فروش گرفت و پس از کاهش قیمت، با اخذ موقعیت خرید در این بازار به سود رسید.
نکته ۲: در این بازار لازم نیست حتما محصول زعفران داشته باشید. شما می‌توانید قبل از موعد قرارداد، با اخذ موقعیت معکوس (اگر خرید دارید، بفروشید و اگر فروش دارید، بخرید) از بازار خارج شوید.
نکته ۳: تولیدکنندگان زعفرانی که محصول فیزیکی زعفران دارند، می‌توانند در این بازار موقعیت فروش بگیرند و سپس هنگام موعد قرارداد، زعفران را به انبار تحویل بدهند.

نحوه تحلیل بازار آتی زعفران

در بازار آتی زعفران نیز می‌توان با استفاده از داده‌های موجود، تحلیل های تکنیکال و بنیادی انجام داد. داده‌های معاملاتی در بخش تکنیکال سامانه آنلاین آسا موجود است و می‌توان با استفاده از این داده‌ها، از روش تحلیل تکنیکال استفاده کرد. در تحلیل بنیادی نیز باید بر عرضه و تقاضا، تغییرات نرخ دلار، قوانین و مقررات، تعرفه های کشورهای واردکننده زعفران و… تسلط کافی داشت. برای مثال، برای بررسی میزان عرضه باید میزان تولید زعفران را در هر دوره پیگیری کرد. از سوی دیگر میزان تقاضا با میزان مصرف داخلی و میزان صادرات ارتباط دارد. انتخاب شیوه تحلیل به شخص و میزان تسلط او بستگی دارد و نمی توان با قطعیت اظهارنظر کرد.

نحوه آربیتراژ در بازار قرارداد آتی زعفران

در بازار آتی زعفران با استفاده از آربیتراژ نیز می‌توان سود کرد. یعنی گواهی سپرده زعفران را با قیمت پایین از بازار بورس اوراق بهادار خرید و در بازار آتی، قرارداد زعفران را با قیمت بالاتر به فروش رساند و از تفاوت بین دو بازار سود کسب کرد. در ادامه در این خصوص توضیحات بیشتری داده می‌شود.
برای ورود به فرایند تحویل قراردادهای آتی زعفران باید حداقل ۱۰ قرارداد داشت. بر این اساس برای آربیتراژ باید حداقل ۱۰ قرارداد فروش در بازار آتی گرفت و در بازار گواهی سپرده زعفران ۱۰۰۰ واحد (هر واحد یک گرم) خریداری کرد. برای درک بهتر موضوع به مثال زیر توجه کنید:

• قیمت آتی زعفران هر گرم ۷۸۰۰ تومان
• قیمت گواهی سپرده زعفران نگین زرین هر گرم ۶۳۰۰ تومان
• وجه تضمین آتی زعفران ۲۰۰۰۰۰ تومان
• کل سرمایه به کار گرفته‌شده: مبلغ مورد نیاز برای خرید ۱۰۰۰ گرم گواهی سپرده زعفران

(فرمول‌ها از چپ به راست نوشته شده است)

 ۸,۳۰۰,۰۰۰=(۱۰×۲۰۰,۰۰۰)+(۱,۰۰۰×۶,۳۰۰)

سود ناخالص حاصل از آربیتراژ:

 تومان ۱,۵۰۰,۰۰۰ =۱۰۰۰×(۶۳۰۰-۷۸۰۰)=۱۰۰۰×تفاوت قیمت گواهی سپرده و قرارداد آتی

درصد سود ناخالص:

۱۸٫۰۷%=۸,۳۰۰,۰۰۰÷۱,۵۰۰,۰۰۰

فرض کنیم در روز ۲۳ خرداد این آربیتراژ صورت بگیرد و قرارداد آتی زعفران در روز ۲۰ شهریور سررسید ‌شود؛ یعنی ۹۰ روز (۳ ماه) تا سررسید باقی‌مانده است. در واقع طی ۳ ماه، سودی ۱۸٫۰۷ درصدی بدون ریسک نصیب سرمایه‌گذار می‌شود. هر چه فاصله بین قیمت گواهی سپرده و قیمت آتی بیشتر باشد، سود حاصل از آربیتراژ بیشتر می‌شود. توجه کنید برای محاسبه سود خالص باید هزینه خواب سرمایه را هم از میزان سود، کسر کرد.
معامله‌گران برای آربیتراژ کردن باید دو نکته را مدنظر قرار بدهند. اول افزایش وجه تضمین طی دوره تا سررسید و دوم، افزایش قیمت در بازار آتی و امکان کال مارجین شدن فروشندگان. فروشندگان هنگام اخذ موقعیت و آربیتراژ باید برای این دو مورد، مدیریت سرمایه داشته باشند.

معاملات زعفران در بورس کالای ایران

ابزارهای مشتقه (از جمله قراردادهای آتی) ابزاری هستند که قیمت و ارزش آن‌ها از یک نوع دارایی که اصطلاحا به آن «دارایی پایه» می‌گویند، مشتق می‌شود. در قرارداد آتی فروشنده متعهد می‌شود در سررسید مشخص، مقدار معین از کالایی مشخص را به قیمتی که الان تعیین می کند، بفروشد و طرف خریدار متعهد به خرید آن کالا می شود. قراردادهای آتی باید از مشخصاتی استاندارد پیروی کنند.
در حال حاضر زعفران مورد تائید بورس کالای ایران، زعفران رشته‌ای بریده ممتاز (نگین) تعیین‌شده که بر اساس استاندارد مشخص‌شده از سوی بورس کالا است. شما می توانید با مراجعه به سایت بورس کالای ایران به نشانی www.ime.co.ir ، ویژگی های این نوع محصول را مشاهده کنید. تمامی ویژگی‌های مورد نظر یک قرارداد آتی در قالب مستندی به نام مشخصات قرارداد آتی توسط بورس کالا به اطلاع عموم می‌رسد.
خلاصه ویژگی‌های قرارداد آتی زعفران در جدول شماره ۱ بیان‌شده است.

مطالب مرتبط

آغاز معاملات قرارداد آتی شمش طلا   قرارداد آتی نقره در بورس کالا قیمت تحویل قراردادهای آتی چگونه محاسبه می شود؟