فرابورس چیست؟
- ۳۰ بهمن ۱۴۰۲
- ۲۷ مهر ۱۴۰۱
- ۶ نظر
- ۷۰۵ مشاهده
در سالهای اخیر، بورس به عنوان گزینهای پرطرفدار برای سرمایهگذاری در جامعه شناخته شده است. افراد زیادی سعی داشتند با سرمایه گذاری در بورس، ارزش سرمایه خود را حفظ کنند. یکی از موارد مهم برای فعالیت در هر بازار، آشنایی با اصطلاحات مخصوص و بخشهای مختلف آن است.
فرابورس، یکی از اصطلاحات بازار سرمایه است که کمتر به آن پرداخته شده و علامت سوالهای زیادی پیرامون آن در ذهن افراد شکل گرفته است. شاید بسیاری از تازهواردان، تفاوت بورس و فرابورس را ندانند؛ به همین دلیل، در این مقاله سعی کردیم به سوال فرابورس چیست، پاسخ دهیم و به تفاوت این بازار با بازار بورس بپردازیم.
فرابورس چیست؟
برخی از افراد به اشتباه تصور میکنند که بازار بورس و فرابورس یکسان هستند. این در حالی است که فرابورس از سال ۱۳۸۷ تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار در ایران آغاز به کار کرد. علت تصور غلط پیرامون بازار بورس و فرابورس، شباهت عملکردی این دو بازار است. در فرابورس نیز همانند بازار بورس سهام شرکتهای مختلف خرید و فروش میشود اما تفاوتهایی بین این دو بازار وجود دارد که مسیر سرمایهگذاری آنها را متمایز میکند.
عرضه سهام شرکتها در بازار سرمایه برای آنها فواید زیادی دارد. به همین علت شرکتهای زیادی متقاضی بهرهمند شدن از این مزایا هستند اما همه این متقاضیان شرایط لازم برای ورود به بازار بورس را ندارند. در این شرایط، فرابورس راهکاری است برای شرکتها تا بتوانند از مزایای بازار سرمایه استفاده کنند.
عرضه سهام شرکتها در بازار سرمایه به آنها کمک میکند تا راهحلی برای مسئله تامین سرمایه داشته باشند. شرکتهایی که سهامشان در بورس منتشر میشود با نظارتی سختگیرانهتر مواجه میشوند. همچنین نسبت به عملکرد آنها حساسیت بیشتری وجود دارد، در نتیجه لازم است این شرکتها گزارشهای سالانه بیشتری را از عملکرد خود ارائه کنند. سختگیریها و الزام ارائه گزارشهای بیشتر باعث میشود تا سرمایهگذاری در بازار بورس ریسک کمتری داشته باشد.
در مقابل بازار فرابورس مناسب شرکتهایی است که هنوز شرایط لازم برای فعالیت در بازار بورس را ندارند اما میخواهند از مزایای بازار سرمایه بهره بگیرند. فرابورس در بازار سرمایه جهانی با نام Over the counter Market یا بازار OTC شناخته میشود که به معنای «خارج از بورس» است.
ساختار بازار فرابورس
ساختار بازار فرابورس در ایران از ۴ بازار تشکیل شده است. این چهار بازار شامل: بازار اول، بازار دوم، بازار پایه (زرد، نارنجی و قرمز) و بازار سوم است.
بازار اول فرابورس
بازار اول فرابورس به پذیرش سهام شرکتها و واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری میپردازد. خرید و فروش این سهمها و واحدها هم در فرابورس انجام میشود. نوسان قیمتی که سهام در این بازار تجربه میکنند، ۵ درصد بدون حجم مبنا است. شرکتهایی که در این بازار پذیرفته میشوند باید ویژگیهایی زیر را داشته باشند:
- یک سال از زمان ثبت شرکتهای پذیرفته شده در این بازار گذشته باشد.
- آخرین سرمایه ثبت شده آنها حداقل ده میلیارد ریال باشد.
- شرکت مذکور فاقد زیان انباشته باشد.
این موارد تنها برخی از ویژگیهای ضروری برای ورود به بازار اول فرابورس هستند.
بازار دوم فرابورس
بازار دوم فرابورس به شرکتهای سهامی عام اختصاص دارد. در این بازار سهام شرکتهایی که تازه تاسیس شدهاند، شرکتهایی که به مرحله زیاندهی رسیدهاند و شرکتهایی که قصد دارند با جذب سرمایه از سهامی خاص به سهامی عام تبدیل شوند، ارائه میشود.
لازم به ذکر است آخرین سرمایهای که این گروه از شرکتها باید ثبت کنند، حداقل یک میلیارد ریال است.
بازار پایه فرابورس
بازار پایه فرابورس با هدف عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ایجاد شده است. شرکتهای پذیرفته شده در این بازار سه دسته هستند و فرآیندی برای پذیرش در این بازار طی نمیکنند.
دسته اول – شرکتهایی که درخواست و تمایلی برای پذیرش ندارند اما به علت الزام قانونی باید در بازار پایه وارد شوند.
دسته دوم – شرکتهایی که قبلا در بازار بورس ثبت شدهاند اما شرایط لازم برای پذیرش را ندارند.
دسته سوم – شرکتهایی که شرایط پذیرش در بورس و فرابورس را ندارند و به همین علت پذیرش آنها لغو شده است. مقررات ارائه اطلاعات در بازار پایه نسبت به بازارهای اول و دوم سادهتر است و همین مورد، دلیلی برای ریسک بالای این بازار به شمار میرود.
شرکتها در بازار فرابورس در سه بازار دستهبندی میشوند. دسته اول بازار زرد با دامنه نوسان روزانه ۳ درصد، دسته دوم بازار نارنجی با دامنه نوسان روزانه ۲ درصد و دسته سوم بازار قرمز با دامنه نوسان روزانه ۱ درصد است.
بازار سوم فرابورس
بازار سوم فرابورس به عنوان بازار عرضه هم شناخته میشود. در این بازار آن دسته از اوراق بهاداری که شرایط یا امکان پذیرش در فرابورس را ندارند به صورت عمده معامله میشوند. این معاملات در بستری امن و شفاف در بازار سوم انجام میگیرند.
مزایای سرمایهگذاری در فرابورس چیست؟
قبل از تصمیم گیری برای سرمایهگذاری در یکی از گزینههای موجود در بازار سرمایه بهتر است از جنبههای مختلف به آن نگاه کنید. بررسی مزایا یکی از راههایی است که در فرآیند تصمیمگیری اهمیت زیادی دارد. یکی از مهمترین مزیتهای سرمایهگذاری در فرابورس، پوشش سلیقههای مختلف سرمایهگذاران است، چرا که بازارهای متنوعی را به سرمایهگذاران ارائه میکند. همان طور که اشاره کردیم، شرایط پذیرش شرکتها در فرابورس سادهتر از بورس است و به همین دلیل، گزینههای سرمایهگذاری در این بازار، تنوع بسیاری دارد.
بیشتر بخوانید: احراز هویت غیر حضوری در کارگزاری
روش معامله در فرابورس
خرید و فروش سهام شرکتها در فرابورس تفاوتی با خرید و فروش سهام در بورس ندارد. برای سرمایهگذاری در هر یک از این بازارها، داشتن کد بورسی و کد معاملاتی ضرورت دارد.
شما می توانید با مراجعه به سامانه آگاه اکسپرس، ثبت نام و احراز هویت سجام و کارگزاری را به صورت همزمان و رایگان انجام دهید. پس از انجام مراحل ثبت نام، دسترسی به سامانه معاملاتی آگاه (آساتریدر) برایتان ایجاد میشود و میتوانید با جستوجوی نماد مد نظرتان در این سامانه، سرمایهگذاری را شروع کنید.
سخن آخر
در این مقاله به پرسش فرابورس چیست، پاسخ دادیم و سعی کردیم تا مزایای سرمایهگذاری در آن و ساختار بازار فرابورس را شرح دهیم. فرابورس محلی برای عرضه سهام شرکتهایی است که هنوز شرایط کافی برای عرضه در بورس را ندارند، اما تمایل دارند از مزایای عرضه سهام در بورس بهرهمند شوند.
شرکتها با شرایط مختلف میتوانند به یکی از بازارهای چهارگانه فرابورس وارد و از مزایای آن بهرهمند شوند. در مقابل سرمایهگذاران نیز با سرمایهگذاری در فرابورس از مزایای بسیاری چون تنوع گزینههای سرمایهگذاری و کسب حق رای در مجمع عمومی شرکتها بهرهمند میشوند. آشنایی بیشتر با فرابورس میتواند آن را به یک انتخاب بالقوه برای کسب سود در میان سرمایهگذاران تبدیل کند.
واقعا عالی بود اطلاعات خوبی به دست آوردم تشکر از زحمات شما
سلام بسيار عالی و خوب خيلي استفاده كردم. ممنون
سلام دستت تون درد نکنه عالی بود خدا قوت
بسیار عالی توضیح داده شده بود ممنونم.
سلام گروه گفتگو بورسی بگذارید.و اموزش را بیشتر کنید.
سلام دوست عزیز، پیشنهاد شما را جهت بررسی به واحد مربوطه ارجاع خواهیم داد. با تشکر