ساعت جدید معاملات بورس اوراق بهادار (راهنمای جامع)

طبق اطلاعیه‌ها و اخباری که از سمت سازمان بورس اعلام شده است، ساعت انجام معاملات بورس از روز دوشنبه بیست و هفتم مردادماه تغییر خواهد کرد. طبق این اخبار، بازار به دو جلسه معاملاتی صبح و ظهر تقسیم می‌شود و در هر جلسه، سهام گروهی از صنایع و شرکت ها معامله خواهد شد. در این مطلب، جزئیات ساعت جدید معاملات بورس را مطرح خواهیم کرد و مزایا و معایب آن را با هم بررسی می‌کنیم.

ساعت جدید معاملات بورس

همان طور که اشاره کردیم، بازار از این پس به دو جلسه معاملاتی تقسیم خواهد شد:
جلسه معاملاتی اول به ساعات صبح اختصاص دارد. زمان پیش‌گشایش در بخش اول بازار، از ساعت ۸:۳۰ الی ۸:۴۵ و زمان انجام معاملات از ساعت ۸:۴۵ الی ۱۱:۴۵ اعلام شده است.
جلسه معاملاتی دوم پس از پایان کار بخش اول بازار آغاز می‌شود. زمان پیش‌گشایش این بخش، از ساعت ۱۲:۰۰ الی ۱۲:۱۵ و زمان انجام معاملات از ساعت ۱۲:۱۵ الی ۱۵:۱۵ اعلام شده است.

در بخش دوم بازار سهام صنایع فلزات اساسی، شرکت‌های چند رشته‌ای صنعتی و فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای به همراه مشتقات آن از قبیل اختیار معامله و اوراق اختیار فروش تبعی معامله خواهد شد. همچنین تمامی صندوق‌های قابل معامله (ETF)، اوراق بهادار درآمد ثابت و معاملات تمامی نمادهای آتی سبد سهام در جلسه دوم معامله خواهند شد.

جدول زیر فهرست نمادهایی را که معاملاتشان به بخش دوم بازار متقل شده است به نمایش می‌گذارد:

دلیل تغییرات جدید بورس چیست؟

بورس ایران اخیرا رشد چشمگیری را تجربه کرده است و روز به روز بر تعداد فعالان آن افزوده می‌شود. دولت نیز متوجه منافع این بازار شده است و برای کنترل نقدینگی و تامین سرمایه مورد نیاز خود، مردم را به حضور در بورس تشویق می‌کند. این شرایط اگر چه که سود بسیاری را نصیب سرمایه‌گذاران و شرکت‌های سرمایه‌پذیر می‌کند، زیرساخت‌های بازار را دچار مشکل کرده است.

یکی از بزرگترین مشکلات فعالان بازار، اختلال‌هایی است که در هسته معاملات بورس و سامانه‌های کارگزاری‌ها پدید می‌آید. این اختلال‌ها مانع انجام معاملات در زمان مناسب می‌شوند و در بعضی از موارد، سرمایه‌گذاران را با ضرر و زیان مواجه می‌کنند.

در چنین شرایطی، ارتقای زیرساخت‌ها، بهبود عملکرد هسته معاملاتی بورس و افزایش کیفیت سامانه‌های معاملاتی کارگزاری‌ها امری ناگزیر است که به ناچار انجام خواهد شد. با این حال این فرایند، به ویژه در مورد هسته معاملات بورس، زمان‌بر خواهد بود و به بودجه‌‌های کلان نیاز دارد؛ بنابراین لازم است راهکارهای دیگر نیز امتحان شوند.

اخیرا شرکت مدیریت فناوری بورس تهران گزارش‌هایی منتشر کرد که به پرتراکنش بودن معاملات شرکت‌های فعال در بعضی از صنایع اشاره داشت. ابتدا معاملات سهم‌های بزرگ به ساعات عصر انتقال داده شد، اما این تدبیر نیز کارساز نبود و مشکلات هسته معاملات و سامانه‌های کارگزاری‌ها همچنان به قوت خود باقی ماند. اکنون و در راستای بهبود کارکرد سامانه معاملاتی، تصمیم بر این شده است که زمان‌بندی جلسات معاملاتی صنایع در بورس تهران به‌صورت موقت تغییر کند و بازار به دو بخش تقسیم شود.

تغییر ساعت معاملات چه تاثیری بر بازار بورس می‌گذارد؟

تغییر ساعت‌های معاملات و تقسیم شدن بازار به دو بخش، مزایا و معایب متعددی دارد و قطعا بر وضعیت بازار اثر خواهد گذاشت. به همین دلیل، این طرح از حالا موافقان و مخالفانی دارد. از جمله مهمترین مزایای ساعت جدید معاملات بورس می‌توان به کمتر شدن مشکلات فنی اشاره کرد.

همان طور که اشاره کردیم، دلیل اجرایی شدن این طرح، بزرگ شدن بازار است. زیرساخت‌ها توانایی پردازش کردن این حجم عظیم معاملات و تراکنش‌ها را ندارند و کندی و اختلال، ناشی از افزایش چشمگیر تعداد معاملات است. با ایجاد دو جلسه معاملاتی، بار و فشاری که بر سیستم‌ها وارد می‌شد در ساعت‌های مختلف تقسیم می‌شود و عملکرد سامانه‌ها بهتر خواهد شد.

ایجاد دو جلسه معاملاتی با ساعت‌ها و نمادهای مشخص، نسبت به طرح قبلی نظم بیشتری به بازار می‌دهد و شرایط را برای همه معامله‌گران روشن می‌کند. در طرح قبلی، پس از شروع بازار اعلام می‌شد که معاملات کدام نمادها به ساعات ظهر موکول شده است، اما با اعلام ساعت جدید معاملات بورس، تکلیف همه سهم‌ها و نمادها روشن است.

دو بخشی شدن بازار معایبی نیز دارد. برای نمونه مانع تاثیرگذاری بعضی از صنایع بر یکدیگر می‌شود. برای مثال شرایطی را در نظر بگیرید که صنایع فلزات اساسی اثرگذاری بیشتری داشته باشند یا به اصطلاح لیدر بازار باشند. در این شرایط و با اجرای قانون ساعت جدید معاملات بورس، فلزات اساسی بلافاصله بر صنایع دیگری مانند خودروسازی اثر نخواهد گذاشت؛ زیرا معاملات هر یک از این صنایع در ساعت‌های جداگانه انجام می‌گیرد.

همین نکته در مورد تاثیر اخبار سیاسی و اقتصادی نیز صدق می‌کند. برای مثال شرایطی را در نظر بگیرید که یک خبر خوب سیاسی-اقتصادی در نیمه روز منتشر می‌شود. در این حالت و با توجه به دو بخشی بودن بازار، نمادهایی که هنوز معاملات‌شان تمام نشده تحت تاثیر آن خبر قرار می‌گیرند اما سهم‌هایی که در ساعات صبح معامله شده بودند، از این تاثیر بی‌نصیب می‌مانند.

علاوه بر این موارد، طولانی شدن زمان بازار و معاملات ممکن است روی نحوه عملکرد معامله‌گران نیز اثر منفی داشته باشد. فعالان بورس لازم است بازار را به صورت کامل تحت نظر داشته باشند تا بتوانند اقدامات ضروری را در زمان مناسب انجام دهند. با طولانی شدن زمان معاملات، ممکن است افراد نتوانند تمرکز خود را در تمامی ساعت‌های معاملات حفظ کنند و رصد بازار را به خوبی انجام ندهند.

جمع‌بندی

با توجه به بزرگ شدن بازار و پر تراکنش شدن بعضی از سهم‌ها و در راستای بهبود عملکرد سامانه معاملات، سازمان بورس بازار را موقتا به دو بخش تقسیم کرده است. زمان پیش‌گشایش بخش دوم بازار از ساعت ۱۲:۰۰ الی ۱۲:۱۵ و زمان انجام معاملات از ساعت ۱۲:۱۵ الی ۱۵:۱۵ اعلام شده است. جلسه دوم معاملاتی شامل موارد زیر می‌شود: سهام صنایع فلزات اساسی، شرکت‌های چند رشته‌ای صنعتی و فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای به همراه مشتقات آن از قبیل اختیار معامله و اختیار فروش تبعی، صندوق قابل معامله در بورس (ETF)، اوراق بهادار درآمد ثابت و معاملات نمادهای آتی سبد سهام. تمامی سهم‌های دیگر در جلسه معاملاتی اول از ساعت ۸:۳۰ الی ۱۱:۴۵ معامله خواهند شد.

مطالب مرتبط:

همه چیز درباره پذیره‌نویسی سرخابی‌ها در فرابورس گواهینامه‌های آموزش در بآشگاه